महाशिवरात्रीकाे यस्तो छ महत्व
काठमाडौं,१९ फागुन- आउँदो सोमबार फागुन २० गते अर्थात् भोली हिन्दुहरुको महान पर्वको रुपमा महाशिवरात्री परेको छ। यस दिन विभिन्न शिव मन्दिरहरुमा भक्तजनहरुको भिड लाग्ने गर्दछ। महाशिवरात्रि अथवा शिवरात्री हिन्दुहरूको प्रमुख चाड हो। यो भगवान शिवको प्रमुख पर्व हो। शिवजी उत्पत्ति हुनुभएको रातका नामबाट नामकरण भएको यो पर्व कालरात्री, मोहरात्री, सुखरात्री र शिवरात्री नामक चार प्रमुख रात्री मध्ये एक पवित्र पर्वका रूपमा पुराणहरूमा वर्णित छ।
फागुन कृष्ण चतुर्दशीका दिन मनाइने यस पर्वलाई सम्पूर्ण दीन दुःखी र कष्टपूर्ण अवस्थामा रहेका प्राणीहरूको हृदयमा धर्मको उदय गराउने आशुतोष भगवान् शिवको अति प्यारो दिनका रूपमा पनि लिइने गरिन्छ। व्रतोत्सवरूमध्ये सर्वोत्तम कहलिएको महाशिवरात्रीका दिन आज भक्तजनहरूले शुद्ध भई शिव मन्दिरमा पूजा–अर्चना गरी व्रत बस्ने र भगवान् शिवको प्रिय वस्तु दूध धतुरो र बेलपत्र चढाउने गर्छन्।
यस पर्वका दिन उपवास गरी ऊँ नमः शिवायू मन्त्र जप्ने गरेमा सर्वसिद्धि लाभ भई यमलोक जानु नपर्ने धार्मिक विश्वास रहेको छ। ब्रह्माले रूद्ररूपी शिवजीलाई उत्पन्न गरेको दिन, शिव पार्वतीको विवाहको दिन शिवरात्री पर्व कृष्ण चतुर्दशीमा मनाइन्छ। निर्जल व्रत, रात्रि जागरण, चार प्रहरको पूजा, शिवलिंगमा दुग्धाभिषेक र शिव महिमा कीर्तन शिवरात्रीको पूजा अर्चनाका मुख्य अङ्ग मानिन्छन्।
शिवरात्री पर्वलाई पर्वको राजा भनिन्छ र शिवरात्रीको पालनाले भोग र मोक्ष दुवैको प्रप्ति हुन्छ भनिन्छ। शिवरात्रीमा ठूला साना मन्दिरहरूमा धुमधामसँग श्रद्धा भावना व्यक्त गर्ने परम्परा रहेको छ। शिवरात्री पूजामा व्रतकालमा भगवान शिवको ध्यान, पूजन र जप गरिन्छ, जागरण कालमा भक्तको सम्पूर्ण सत्ता जागरणबाट शिवमय बन्दछ।
पूजन वा शिवार्चनमा इशान मूर्तिलाई दूधले स्नान गराइन्छ। अघोर मूर्तिलाई दहीले स्नान गराइन्छ, वामदेव मूर्तिलाई घिउले स्नान गराइन्छ, सद्योजात लिंगोद्भवमूर्तिलाई महले स्नान गराइन्छ। कतिपयले शिवरात्रीलाई ऋषि बोधोत्सवका रूपमा मनाउने गरेका छन्।
वश्वमा भएका हिन्दु मन्दिरहरुमा नेपालको पशुपतिनाथ पनि एक हो । पशुपतिनाथमा प्रायः जसो भारतीय पुजारी रहने गर्दछन्। जब महाशिवरात्रीको माहोल बन्छ पशुपति मन्दिर परिसरका भारतीय साधुहरुको ठुलो जमात हुन्छ। यस दिन भारतबाट आएका बाबाहरु नांगा बाबाको रुपमा सजिएका हुन्छन्।
महाशिवरात्रि पर्व भगवान शिव र पार्वतीको विवाह भएको दिनलाई याद गरेर मनाउँने गरिन्छ। यस दिन हरेक महिलाहरुले आफुले भगवान शिव जस्तो पति पाउँ भनि विभिन्न मन्दिरहरुमा गएर शिवको रुपमा सजिएका बाबाहरुको पुजा गर्ने गर्दछन्। यही विशेष अवसरमा भारतीय नांगा बाबाहरु नेपाल आइपुगेका हुन्।